آسیب‌شناسی نمار جمعه و کارکردهای آن، سال 1383

پرسش و پاسخ : سئوال : ملاك و معيار شما براي انتخاب امام جمعه چيست؟ انتصاب آنها دايمي است يا موقتي (زمان معين)؟ جواب : ما از چند جهت و بنابر اصولي كه داريم بررسي مي‌كنيم. اولاً، از لحاظ علمي، كساني را انتخاب مي‎كنيم كه حداقل دو سال خارج را گذرانده باشند و از اساتيدشان گواهي بياورند.. هنگام تشكيل پرونده، يك امتحاني هم از آنها مي‎گيريم كه بيش‌تر مربوط به كار نماز جمعه است. يك ارزيابي علمي در ارتباط با نهاد نماز جمعه و مسؤليت‌هايي كه امام جمعه دارد، انجام مي‌گيرد. البته از لحاظ سياسي هم يك كميسيوني است كه با او مصاحبه‌اي دارد. چند تا از معاونان سياسي و فرهنگي و بازرسي مي‌نشينند و او را ارزيابي سياسي مي‌كنند چون امام جمعه بايد مسائل سياسي را هم مطرح بكند. البته از لحاظ اخلاقي و رفتاري هم يك تحقيقاتي انجام مي‎شود. پس از اين‌كه پرونده تكميل شد و فرد در بخش‌هاي مختلف نمره‌ي قبولي گرفت در شورا نيز با ايشان صحبت مي‎شود. البته متناسب با آن منطقه و شهري كه مي‌خواهد برود، در همين گزينش توان فكري و سياسي‌اش به دست مي‌آيد و نيرويي را انتخاب مي‌كنيم و به او حكم مي‌دهيم. سئوال : در بعضي موارد، امام جمعه از افراد غيربومي است. بهتر نيست افراد بومي نصب بشوند؟ جواب : بله. ما هم اصرار بر اين داريم كه از طلاب همان استان و منطقه‌اي باشند كه مي‌خواهيم در آنجا امام جمعه نصب كنيم، براي اين‌كه مشكلاتش كم‌تر است؛ مثلاً، امام جمعه‌اي كه از خراسان است، اگر در استان بوشهر بفرستيم، دست‌كم سالي چند بار مي‌خواهد به ديدن خانواده‌اش برود و منطقه را بايد ترك كند. بعضي از مواقع آب و هواي مناطق با خود امام جمعه يا خانواده و بچه‌هايش سازگاري ندارد. مشكلات زيادي به وجود مي‌آيد. ما استقبال هم مي‌كنيم اگر طلبه‌هاي منطقه، علماي منطقه، در اين بخش به ما كمك كنند، ما براي افرادي كه از خود منطقه باشند، اولويت قائل هستيم. اما بعضي جاها استثنا دارد. اكنون ما شهري داريم كه نمي‌توانيم نيروي بومي آنجا بگذاريم. براي اين‌كه هر نيروي بومي‌اي كه مي‌گذاريم، اختلافي ميان علما و مناطق آنجا هست كه خود آنان پيشنهاد مي‌كنند كه بومي نباشد و فردي از خارج باشد تا حساسيت روي آن نباشد. مناطق اين‌گونه‌اي داريم كه بايد از بيرون تأمين كنيم. به هر حال، براي ما بومي‌ها اولويت دارند؛ چون هم به منطقه آشنا هستند و هم بيش‌تر در منطقه مي‌توانند بمانند و به فرهنگ و آب و هواي منطقه نيز كاملاً واقف‎اند؛ از اين جهت، ما استقبال مي‌كنيم. سئوال : با توجه به تأكيدات امام راحل (ره) و مقام معظم رهبري به ساده‌زيستي روحانيان، آيا برخي از ائمه‌ي جمعه در زندگيشان تجملاتي نشده‌اند؟ جواب : برخي از ائمه‌ي جمعه به خاطر اوضاع ويژه‌اي كه دارند، مسائل حفاظتشان ممكن است يك مسئله‌ي تشريفاتي جلوه كند؛ اما زندگي خصوصي ائمه‌ي جمعه را…، بنده اين‌جا در مقام يك فردي كه حتي از درون اكثر خانواده‌هايشان هم اطلاع دارم؛ چون گزارش‌هاي گوناگوني مي‌رسد. من مي‌توانم اين‌جا در اين محفل نوراني و در حضور شما بزرگواران، خدا را شاهد بگيرم كه ساده‌ترين و قانع‌ترين قشر همين قشر هستند. ما امام جمعه‌اي داريم كه زندگي‌اش را با همين شهريه‌ي هشتاد هزار توماني، اداره‌ مي‌كند. با قالي بافي خانم و دخترش اداره مي‌كند. اصلاً تجملاتي نيستند. البته ممكن است ضعف‌هايي وجود داشته باشد كه دارد. بعضي از سياسيون ناجوانمردانه بحث آقازاده‌ها را مطرح كرده‌اند كه خواسته‌اند به فرزندان بعضي از مسئولان و علمايي كه در شهرستان‌ها هستند، گِرا بدهند كه بله. حالا اگر فرض كنيد كه در مجموعه‌ي روحانيان چند نفري باشند، خب، بايد آنان هم طبق ضوابط و قواعدي كه وجود دارد، رسيدگي بشود؛ ولي خود ائمه‌ي جمعه واقعاً‌‌ زندگي بسيار پاييني دارند؛ حتي من سراغ دارم كه زندگيشان از سطح متوسط هم پايين‌تر است و اگر ما در بعضي از مواقع به آنان از جايي كمك نكنيم، نمي‌توانند خودشان را اداره بكنند. اين چيزي است كه وجود دارد. سئوال : با توجه به وجود طلبه‌هاي جوان و مستعد در حوزه‌هاي علميه، بهتر نيست تصدي امامت جمعه موقتي باشد؛ مثلاً، سه سال، يا پنج سال؟ جواب : چرا، البته حكم‌هاي ما سه ساله است؛ ولي به اين معنا نيست كه پس از سه سال بايد اين از آنجا برود و جابه‌جا بشود، نه، اگر مشكلي پيدا كرد و با عدم موفقيت روبه‌رو شد، ما بتوانيم بگوييم كه اين حكم سه ساله بوده است، ديگر مي‌رود؛ ولي سه ساله بودن به معنا اين نيست كه شما تنها سه سال مي‌مانيد؛ نه، ما امام جمعه‌اي داريم كه دوازده يا پانزده سال مانده است و اكنون هم امام جمعه‌ است. اما ما از جوان‌ها استقبال مي‌كنيم و اكنون در اين دوره و چهار سالي كه بنده آمدم به همين دليل انتصاب‌هايي كه داشتيم، اكثراً جوان‎اند و پيرمردهايي كه البته آنان بزرگواراند ما نبايد اين‌طور هم برخورد كنيم كه بگوييم كه شما تا ديروز به درد مي‌خوردي، اما امروز ديگر پير شده‌اي و به درد نمي‌خوري. نخير، آنان بزرگوارند. زحمت كشيده‌اند. ما بايد با روحانيان درست برخورد بكنيم. كار سختي است. ما از جوان‌ها استقبال مي‌كنيم. همين‌جا اعلام مي‌كنم؛ از حوزه‌ي علميه، از مديريت محترم حوزه، از استادان بزرگوار و از شما عزيزان درخواست مي‌كنم كه همه‌ي كساني كه معيارهاي لازم را دارند، از آنان استقبال مي‌كنيم: تشريف بياورند در معاونت گزينش،‌ تشكيل پرونده بدهند. اكنون هم نزديك به سي منطقه داريم كه نياز به امام جمعه دارند و اگر كساني باشند كه واقعاً بخواهند بروند و براي اين مردم مخلص كار بكنند، ما آمادگي داريم كه آنان را گزينش كنيم؛ بنابراين ما از نسل جوان حوزه كه اطلاعاتش به روز است و الحمدلله با نشاط است و مي‌تواند حتي مشكلات سنگيني را كه گاهي بر دوش امام جمعه گذاشته مي‎شود، را حمل بكند، ‌با قوت و قدرت از اين قشر عظيم استقبال مي‌كنيم. البته به بزرگانمان هم احترام مي‌گذاريم: «و قروا كباركم» و با بعضي از كساني كه مثلاً پانزده سال،‌بيست سال امام جمعه بوده‌اند در همه‌جا هم نمي‌توانيم برخورد كنيم. در مراكز استان‌ها كه حتماً نظر مقام معظم رهبري را بايد بگيريم. در بعضي از شهرهاي حساس هم باز با ايشان مشورت مي‌كنيم و در مجموع وقتي اين رايزني‌ها كامل شد، مي‌رويم از يك امام جمعه‌اي كه واقعاً محاسنش را در راه خدمت سفيد كرده است تقاضا مي‌كنيم كه او را بازنشست كنيم و سپس به امام جمعه‌اي هم كه آنجا رفته است، مي‌گوييم: سعي كن كه بعضي از كارها را به ايشان ارجاع بدهي. ايشان را هم محترم مي‌شماريم كه مبادا حيثيت روحانيت از ميان برود و مسائلي از اين قبيل كه حساس است. ما از مجموعه‌ي نسل جوان حوزه استقبال مي‌كنيم. سئوال : بعضي از شخصيت‌هاي مملكتي، به خطيبان محترم جمعه حملات تندي كرده‌اند و آنان را جانبدار گروه سياسي خاصي دانسته‎اند. لطفاً‌ براي آگاهي عمومي طلاب، در اين مورد توضيح فرماييد. جواب : پرسش بسيار خوبي بود. در ذهن من نيز بود؛ اما من نتوانستم در آن بحث‌هاي كلي‌اي كه مطرح كردم، اين را عرض كنم. بعضي‌ها مي‌گويند: آقا شما جناحي هستيد. مي‌گويند: نهاد نماز جمعه، يك نهاد جناحي است. يك افراد خاصي را گزينش مي‌كند و يك تفكر خاصي را دنبال مي‌كند. من اين را به شدت تكذيب مي‌كنم. ما در گزينش و هدايتمان هرگز جناحي و گروهي عمل نكرديم؛ به دليل اين‌كه ائمه‌ي جمعه‌اي كه داريم، سليقه‌هاي سياسي گوناگوني دارند. اكنون كه من در اين‌جا هستم، مي‌توانم پانزده نفر را با سليقه‌هاي سياسي خاص؛ بشمارم. كسي كه مي‌آيد حكم مي‌گيرد و امام جمعه مي‎شود، بايد محور همه‌ي فعاليت‌هايش و موضع‌گيري‌هايش سخنان ولي‌امر و امام امت باشد. ما اين را داريم. كسي كه از تريبون نماز جمعه حكم از دستگاه‌هايي كه منتصب به رهبري است، بگيرد و بخواهد سياستي را غير از سياستي كه از طرف رهبري اعلام مي‎شود، اعلام بكند، هرگز اين قابل قبول نيست. بعضي‌ها مي‌گويند كه شما جناحي شده‌ايد. از اين‌كه مواضعتان يك مواضع مشخصي است يك مثال بزنم. يك عده‌اي در اين مملكت طرفدار مذاكره‌ با آمريكا هستند. مي‌آيند بحث مي‌كنند؛ مصاحبه مي‌كنند. سخنراني مي‌كنند؛ سمينار مي‌گذارند؛ حتي متأسفانه به خارج از كشور مي‌روند و با ديگران مي‌بندند. كه اطلاعاتش هم هست. و مي‌آيند، اعلام مي‌كنند: ما مي‌خواهيم با آمريكا مذاكره بكنيم. خب، اين يك مسئله‌ي بسيار مهمي است. ائمه‌ي جمعه وقتي اين مصاحبه‎ها و سخنراني‌ها را مي‌شنوند، برخورد مي‌كنند. چرا؟ مي‌گويند: آقا موضع نظام مذاكره‌ي با آمريكا نيست. اوضاع كنوني ما اوضاع آماده‌اي براي مذاكره نيست؛ چون آمريكا به تعبير امام «آدم نشده است.» آمريكا اموال ما را بلوكه كرده است. آمريكا توطئه و خيانت مي‌كند و ما نمي‌توانيم با او مذاكره كنيم. آمريكا عذرخواهي نكرده است. خب، اينان مي‌خواهند باب مذاكره را باز كنند. حالا، امام جمعه‌اي كه مي‌آيد بر ضد اين تفكر موضع‌گيري مي‌كند، با منطق مستند و مستدل در نماز جمعه صحبت مي‌كند. اين حزب و جريان طرفدار مذاكره مي‌آيد و ما را متهم مي‌كند كه شما جناحي شديد. نخير! ما از سياست نظام حمايت مي‌كنيم. بله، موضع‌گيري‌هاي ما گاهي مخالف با مواضع گروه‌هاي سياسي است. اگر 18 تيري در دانشگاه اتفاق مي‌افتد و آن فاجعه به وجود مي‌آيد، نهاد نماز جمعه كشور به تبعيت از موضع‌گيري رهبري براي حفظ نظام روبه‌روي فتنه‌گراني كه در دانشگاه، آن فتنه را ايجاد كردند، مي‌ايستد. اگر ما برخورد كرديم؛ يعني ما جناحي شديم؟ اگر يك جناح سياسي يا چند حزب سياسي آمد و خط و مشي‎اش را در تضاد با خط و مشي نظام طراحي و دنبال كرد، و نهاد نماز جمعه برخورد كرد؛ نهاد نماز جمعه حزبي و جناحي شده است؟ هرگز! ما محور موضع‌گيري‌هايمان در نهاد نماز جمعه، رهبري است. بله، ممكن است اين مواضع با بعضي از اين گروه‌هاي سياسي نيز هم‌آوايي و هماهنگي نداشته باشد. كه مسئله‌ي مذاكره با آمريكا را مي‌توان نام برد؛ اما هرگز حزبي را به خاطر اين‌كه حزب است و يا سليقه‌ي سياسي‌اش با ما همراهي و هماهنگي ندارد، نكوبيده‌ايم و طرد نكرده‌ايم. اين مسئله‌اي است كه بايد به آن توجه كرد. محور ما اين است، نقد هم مي‌كنيم. نقد منصفانه و دفاع واقع‌بينانه هم داريم. هر كسي كه خدمت مي‌كند، كار نداريم عضو كدام حزب است حمايتش مي‌كنيم. شما اگر آمديد طراحي كرديد و خواستيد بسيج را بزنيد، ما بسيج را يك پايه‌ي امنيت ملي مي‌دانيم. ما نمي‌توانيم ساكت بنشينيم. يعني نهاد نماز جمعه‌ي كشور نمي‌تواند ساكت بنشيند كه هر كسي بيايد برضد بسيج و نهادهاي رسمي كشور حرفي بزند؛ ما وظيفه داريم از دولت حمايت بكنيم. ممكن است بعضي از اجزاء دولت سليقه‌ي سياسي‌شان با بعضي از كساني كه در نهاد نماز جمعه هستند، هماهنگي نداشته باشد. نهاد نماز جمعه در جهت خدمت به همه‌ي خدمت‎رسانان در درون حمايت مي‌كند؛ اما اگر هر كجا اينان با سياست‌هاي اصولي نظام برخورد كنند، نماز جمعه مي‌ايستد. سئوال : اختيارات ائمه‌ي جمعه در نظارت‌هايي كه نسبت به ادارات در شهرستان‌ها دارند، چه اندازه است؟ چقدر مي‌توانند نفوذ داشته باشند؟ جواب : از نظر قانوني نهاد نماز جمعه و يا امام جمعه مسئوليتي در نهادها ندارد. به صورت كلي عرض مي‌كنم؛ نه اين‌كه هيچ مسئولتي ندارد. بيش‌تر نفوذ ائمه‌ي جمعه و روحانيان از طريق مردم و هدايت‌هاي مردمي است و نفوذي كه در افكار عمومي دارد و از طريق موقعيتي كه هست. البته امام جمعه اين ويژگي را دارد كه منتصب به رهبري و تشكيلات رهبري است. تبعاً مسئولان نظرات او را در نظر مي‌گيرند. فرماندار موظف است از امام جمعه براي شركت در جلسات شوراي اداري شهر دعوت كند. يك مقام روحاني و يك عالم ديني در طول تاريخ چگونه كارش را پيش برده است؟ امام جمعه اكنون در نظام اسلامي با توجه به اين‌كه حكم امامت جمعي را دارد، با يك قدرت بيش‌تري، كارهايش را پيش مي‌برد؛ چون نظام يك نظام اسلامي است و معمولاً مسئولان هم اين همكاري و همراهي را داشته‌اند. سئوال : آيا حضور مردم در نماز جمعه‌ها كم شده است، علت آن چيست؟ جواب : ببينيد! رونق نماز جمعه، بستگي به اين دارد كه همه‌ي دستگاه‌ها كمك كنند و هم‌آوايي و هماهنگي داشته باشند. بعضي‌ها مي‌پرسند: آيا شما در فرهنگ‌سازي اصلاً موافقيد؟ يعني جريان نماز جمعه توانسته است فرهنگ ساز باشد؟ فرهنگ ديني، توانسته است فرهنگ مذهبي را تقويت كند؟ اين بستگي به شرايط گوناگوني دارد كه جمعيت زيادي بيايد. در نظام ما اين طور نيست كه نماز جمعه در خلاء و بريده‌ي از اين جامعه و ديگر دستگاه‌ها اقامه بشود. مي‌دانيد كه، كار و عملكرد دستگاه‌ها روي جامعه و كار ديگر دستگاه‌ها تأثير دارد و دستگاه‌ها از يكديگر تأثير مي‌پذيرند. اگر امام جمعه مردم را به تقوا، به وحدت، به نماز و به مبارزه‌ي با آمريكا، و جوانان را به سلامت فكر و فرهنگ دعوت بكند و امام جمعه پرچمدار مبارزه با تهاجم فرهنگي باشد؛ ولي شبكه‌ي سينمايي شما كار امام و نماز جمعه را خنثي كند؛ اگر معلم سر كلاس جوانان را در جهت اهداف نماز جمعه تربيت نكند و فرهنگ نماز در جامعه پشتيباني نشود، شما نمي‌توانيد همه‌ي انتظارات را از امام جمعه و نماز جمعه داشته باشيد. مساجد ما هم خلوت است. اين‌ها يك زنجيره است. اگر بخواهيم نماز جمعه‌ي قوي داشته باشيم؛ اول بايد فرهنگ نماز در جامعه جا بيفتد و تقويت بشود. اگر ما نمازخوان داشته باشيم؛ مسجدهاي ما شلوغ‌تر مي‎شود. نمازجماعت‌خوان‌ها و مسجدي‌ها و نمازخوان‌ها هستند كه به نماز جمعه مي‌آيند؛ پس اگر مساجد ما رونق داشته باشد؛ نماز جمعه و مصلاي ما در روز جمعه رونق دارد. ما نمي‌توانيم خودمان را از مسجد و امام جماعت و از تقويت و گسترش فرهنگ نماز جدا بكنيم. اگر نظام آموزش و پرورش ما نظام ترويج و تقويت فرهنگ نماز نباشد؛ اگر نظام خانواده و اخلاق خانواده‌ي ما به نماز اهميت ندهد؛ شما آن وقت توقع داريد كه همه‌ي ضعف‌هايي كه خارج از مصلاي نماز جمعه وجود دارد، از امام جمعه و مصلاي نماز جمعه بخواهيد! جوان‌ها در طول هفته چند ساعت در مدارس يا دانشگاه‌ها، در اختيار معلمان و استادان هستند. چقدر در اختيار علما و روحانيان شهر و امام جماعت و امام جمعه هستند؟ اگر نظام تعليم و تربيت به سمت نماز جهت‌گيري نداشته باشد و اگر دانشگاه‌ها به تقويت دين و نماز همت نگمارند و اگر فيلم‌هايي سينمايي كشور، در جهت تقويت ارزش‌ها نباشد، اگر صدا و سيما مروج اين فرهنگ نباشد؛ اگر روزنامه‌ها اين‌گونه نباشند؛ شما نبايد توقع داشته باشيد كه جوان‌ها خيلي در نماز جمعه شركت كنند. شما بدانيد كه يك تنش كه در جامعه ايجاد مي‎شود؛ يك جنگ سياسي كه اين روزنامه‌ها و بعضي از اين قلم‌هايي كه از دوات انديشه‌هاي منحرف تغذيه مي‌كنند و بر سينه‌ي اين صفحات روزنامه‌ها، گلوله‌ كلمات زهرآگين را از مسلسل قلمشان شليك مي‌كنند و مغزها را نشانه مي‌روند، نبايد در چنين جوي كه به خدا و پيغمبر و دين و روحانيت و ارزش‌ها اين گونه حمله مي‎شود، توقع داشته باشيد كه نماز جمعه خيلي رونق داشته باشد. ما با يك چنين جوي و با مشكلات زيادي روبه‌رو هستيم. اكنون خروجي آموزش و پرورش را ببينيد؛ آناني كه وارد دبستان شدند و پس از دوازده سال خارج مي‌شوند. خروجي‌هاي دانشگاه‌ها را ببينيم، آيا كساني كه از آن‎جا بيرون مي‌آيند، عابد و زاهد و مسلمانند يا غرب‌گرا، دل بسته به غرب و فرهنگ بيگانه، بدبين و بريده‎اند؟ اينها مسائلي است كه در جامعه‌ي ما وجود دارد. بايد در اين زمينه فكري كرد و مجموعه‌ي اينها را ببينيم. من معتقدم كه با همه‌ي اين مشكلاتي كه وجود دارد، نمازهاي جمعه موفق است و طبق آماري كه بازرسان ما در شهرها انجام داده‎اند امسال از سال گذشته بهتر بوده است. در بسياري از شهرها، جذب جوانان و تعداد شركت‌كنندگان بيش‌تر بوده است. سئوال : گاهي مشاهده مي‎شود كه شوراي سياسي ائمه‌ي جمعه تسليم طوماري از طرف اهالي يك شهر مي‎شود و شخصي را انتخاب مي‌كند. در واقع بعضي از مناطق، از امام جمعه‌ي خودشان راضي نيستند و خيلي توجهي هم به اين نمي‌شود. در اين باره توضيح بفرماييد؟ جواب : درباره‌ي جابه‌جا كردن ائمه‌ي جمعه، اولاً درب تشكيلات ما به روي همه باز است. هر كسي مطلبي دارد، مي‌آيد و مي‌گويد. عرض كردم كه ما براي اين كار يك معاونت داريم. در مرحله‌ي اول سياست ما اين است كه اگر مشكل و اختلافي است، برطرف كنيم و تفاهم و وحدت را به وجود ‌آوريم تا همان امام جمعه كارش را ادامه بدهد؛ اگر نشد جابه‌جا مي‌كنيم و برمي‌داريم. بله، طومار مي‌آيد، ما طومار را بررسي مي‌كنيم و به اين طومار هم اكتفا نمي‌كنيم. با اعزام افرادي به آن شهر شيوه‌هاي گوناگوني را به كار مي‌گيريم. از دستگاه‌هاي مختلف هم گزارش مي‌گيريم. از وزارت اطلاعات، از استانداري‌ها و فرمانداري‌ها، از نيروي انتظامي، از نيروهاي مردمي خود ستاد نماز جمعه گزارش مي‎گيريم و مسائل گوناگون را جمع‌آوري مي‌كنيم. با جمع‌بندي‌‎اي كه از اين اطلاعات به دست مي‎آيد اگر ببينيم ادامه‌ي كار امام جمعه در اين‌جا مفيد نيست و نمي‌تواند وحدت را ايجاد بكند يا مديريت ضعيفي دارد؛ او را تغيير مي‌دهيم و سعي مي‌كنيم كه اين مشكل را حل بكنيم. البته طوري امام جمعه را برمي‎داريم كه اين آقاي بزرگوار بتواند در جاي ديگر كار كند و مردم متدين هم به نماز جمعه و اقتدا كردن و به اين تريبون و اين محراب بي‌اعتماد نشوند. سعي مي‌كنيم جو را به گونه‌اي فراهم بكنيم كه پس از اين هم، اين‌جا نماز ادامه پيدا بكند. سئوال : ائمه‌ي موقت جمعه از طرف شما تعيين مي‌شوند يا از طرف امام جمعه‌؟ جواب : گاهي بعضي از علما، استادان و بزرگواران، افرادي را معرفي مي‌كنند يا بعضي افراد خودشان مي‎آيند كه ما بعد از بررسي و تحقيق،‌ آنها را گزينش و معرفي مي‌كنيم. هر كسي كه به ما كمك كند، استقبال مي‌كنيم. خيلي اصرار نداريم كه حتماً خودمان نيروها را انتخاب كنيم. البته يك نكته‌اي را هم عرض كنم. يكي از كارهايي كه بايد انجام بشود، و ما در آن ضعفي داريم، اين است كه كساني را كه مي‌گيريم و گزينش مي‌كنيم، ـ اين مربوط به همه‌ي ائمه‌ي جمعه است ـ براي امامت جمعه تربيت نشده‌اند. بر اساس يك سري تجربياتي كه دارند مثلاً‌تبليغ رفته‌اند، خطابه‌شان خوب است و كارهاي اجتماعي انجام داده‎اند از آنها بهره مي‌گيريم. ما يك طرح نوشتيم كه افرادي را براي اين كار تربيت كنيم. يك رشته‌ي علمي به نام تربيت امام جماعت و امام جمعه در حوزه به وجود بياوريم. با بعضي از مراجع، حضرت آيت الله مكارم، حضرت آيت الله صافي، حضرت آيت الله نوري و… صحبت كرديم نظرات خوبي داشتند. طرح را تقديم مقام معظم رهبري كرديم. آقا فرمودند: كار شما آموزش نيست. طرح و پيشنهاد خوبي است ولي اين كار حوزه است. شما اگر بخواهيد به آموزش بپردازيد؛ از كار اصليتان باز مي‌مانيد. با آقاي حسيني بوشهري نيز، يكي دو جلسه، گذاشتيم مثل رشته‌هاي تخصصي تفسير، تبليغ، كلام و… رشته‎ي تخصصي تربيت امام جماعت و جمعه رشته‎اي در حوزه تأسيس گردد؛ امام جمعه يك اطلاعات خاص و آموزش‌هاي ويژه‌اي مي‌خواهد. ما در آن زمينه واقعاً كم داريم. اگر بخواهيم نماز جمعه‌مان را تقويت كنيم، يك پايه‌ي تقويت، حوزه علميه است. حوزه بايد به ما كمك كند؛ ما به حوزه نيازمنديم، مثل كودكي كه به پستان مادر نيازمند است. افتخار هم مي‌كنيم كه به اين‌جا متصل هستيم. و خودمان را ريزه‌خوارخوان پربركت اين حوزه مي‌خوانيم و ريشه‌ي ما در اين‌جا (قم) است. اگر علما در تهران يا در هر شهر ديگري كار مي‌كنند، ريشه‌شان در قم است و با تكيه بر قم و حوزه‌ي مقدسه‌ي قم كار مي‌كنند. قم بايد در تربيت امام جمعه و امام جماعت به ما كمك كند. تهران سه هزار مسجد دارد و در كشور شصت هزار مسجد داريم. در يك محله‌‎ي تهران، كه دويست هزار نفر جمعيت دارد و داراي يك مسجد است، كار امام جماعت كه محور آنجاست، يك كار ساده‌اي نيست. هدايت و رهبري اين مردم در همين محلات و شهرها و يا حتي روستاها كار بسيار سختي است. حوزه مسئوليت بسيار بزرگي دارد. اميدواريم كه در آينده اين رشته‌ي علمي ائمه‌ي جمعه هم پايه‌گذاري بشود و چهره‌هاي با كيفيتي در اين‌جا جذب بشوند و آموزش ببينند و به نهاد نماز جمعه و مركز رسيدگي به امور مساجد و سازمان مساجد كشور تزريق بشوند.