مبدأ و منشأ ریاست‌طلبی، قدرت‌طلبی و برتری‌جویی است که در درون هر انسانی…
یادداشت‌ها، مجموعه‌ای از کوتاه‌نوشته‌های حجت‌الاسلام و المسلمین سید رضا تقوی است که در موضوعات مختلف و به فراخور مناسبت‌های گوناگون نگاشته شده است. مکتوباتی که از نثری روان برخوردار بوده، به زیور آیات و روایات زینت یافته و با ادبیات غنی فارسی ملاحت پیدا کرده‌اند. یادداشت‌های حاضر توسط حجت‌الاسلام و المسلمین تقوی، در روزهای نمایندگی مجلس یازدهم تألیف شده و توسط هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی، در صحن عمومی و در میان نمایندگان مردم، توزیع گشته است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ریاست‌طلبی
1- خصلت ریاست‌طلبی: یکی از خصلت‌های زشتی که انسان را با مشکلات فراوانی درگیر می‌کند و زندگی فرد و جمع را به تباهی می‌کشاند خصلت «ریاست طلبی» است. اسلام در فرهنگ تربیتی خود، انسان را از دلبستگی و شیفتگی به ریاست برحذر می‌دارد و چنین فردی را از رحمت الهی محروم می‌داند. امام صادق (ع) فرمودند: ملعون است کسی که ریاست را به خود ببندد. «ملعون است کسی که به دنبال ریاست باشد، ملعون است کسی که فکرش را در ریاست و ریاستمداری متمرکز کند؛ «مَلعُونٌ مَن تَرأسَ، مَلعُونٌ مَن هَمَّ بِها، مَلعُونٌ مَن حَدَّثَ بِها نَفسَهُ».
2- منشأ ریاست‌طلبی: مبدأ و منشأ ریاست‌طلبی، قدرت‌طلبی و برتری‌جویی است که در درون هر انسانی به‌وجود آمده و فجایع و جنایات هولناکی را انجام داده است. جنایات بزرگ تاریخی توسط سلطه‌طلبان و مقام‌پرستانی چون «فرعون» ها انجام گرفته است که شعارشان «اَنا رَبُّکُمُ الأعلی» بود.
3- اژدهای ریاست‌طلبی: مولوی، عارف اندیشمند، حرص و شهوت را مار ولی مقام و منصب را اژدها می‌داند و می‌گوید: «حرص و شهوت مار و منصب اژدها» و نیز لغزش آدم ابوالبشر را از حرص شکم و شهوت می‌داند؛ ولی حرص ابلیس را جاه‌طلبی و مقام دوستی به حساب می‌آورد و لذا آدم (ع) موفق به توبه می‌شود و ابلیس دست از استکبار خود بر نمی‌دارد.
| ذلت آدم ز اشکم بود و باه | و آن ابلیس از تکبر بود و جاه |
| لاجرم او زود استغفـار کرد | و آن لعیــن از توبه استکبار کرد |
4- رویش نفاق: یکی از آثار زیان‌بار ریاست‌طلبی و جاه‌طلبی این است که موجب رویش نفاق می‌شود و جاه‌طلب را در ردیف منافقان قرار می‌دهد؛ زیرا شخص ریاست‌طلب برای دستیابی به ریاست و حفظ آن از روش‌های منافقانه بهره می‌گیرد. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: دلبستگی به مقام و ثروت، نهال نفاق را در قلب انسان می‌رویاند؛ «حُبُّ الجاهِ وَ المالِ یُنْبِتُ النِفاقَ فی القَلْبِ».
۵- دین‌داری و ریاست‌طلبی: امام کاظم (ع) فرمودند: هرگاه دو گرگ درنده به گله گوسفند بزنند که چوپانش نباشد، زیانش کمتر از ریاست‌طلبی نسبتبه دین مسلمان است؛ «ما ذِئبانِ ضارِیانِ فی غَنَمٍ قَد تَفَرَّقَ رِعاؤها بِأضَرَّ فی دِینِ المُسلِمِ مِنَ الرِّئاسَهِ».
۶- عامل هلاکت: در رهنموندهای پیشوایان معصوم ما تأکید می‌شود که از ریاست‌طلبان فاصله بگیرید «اِیّاکُمْ وَ هوءُلاءَ الرُّءَساءَ اَلَّذینَ یَتَرَأسُونَ» زیرا خصلت ریاست‌طلبی هم شخص ریاست‌طلب را نابود می‌کند و هم دنباله‌روهای خود را درآتش ریاست‌طلبی می‌سوزاند امام صادق(ع) فرمود: هرکس ریاست‌طلبی کند هلاک می‌شود. «مَنْ َطَلَبَ الرِّئاسَه هَلَکَ»
۷- ریشه نابسامانی‌ها: هرگاه انسان‌های غیر مهذَّب و جاه‌طلب با چاپلوسی، رفتارهای منافقانه، قول و قرارهای معاملاتی، وعده‌ها، اهرم‌های قومیتی و باندی، مناصب ریاستی را اشغال کنند به تعبیر امیرمؤمنان علی(ع) پایه‌گذار بسیاری از نابسامانی‌ها خواهند شد؛ «حُبُّ الرّیاسَهِ رَأسُ المِحَن».
۸- ریاست‌طلبان درحکومت نبوی: در حکومت نبوی، به تشنگان قدرت و ریاست‌طلبان جاه‌طلب، مسئولیت‌های مدیریتی واگذار نمی‌شد. پیامبر اکرم (ص) درخصوص کسانی که به دنبال تصاحب پست‌های حکومتی بودند می‌فرمود: ما کسی را که حریصانه خواهان مناصب مدیریتی باشد به‌کار نمی‌گماریم. «اِنّا لا نَوَلّیِ هذه الْعَمَلِ أحَداً سَئلَهُ و لا أَحَداً حَرَصَ عَلَیهِ». بحار/75/740- صحیح مسلم/3/1456
۹- صاحب‌منصبان باکفایت: همیشه در میان متولیان امور، مدیران و ریاست‌مدارانی با اخلاص و برخوردار از سرمایه‌های علمی، تجربی و اخلاقی بوده‌اند که نه تنها به‌دنبال ریاست نبوده‌اند بلکه ریاست و مناصب مدیریتی به دنبال آنان بوده‌اند و ملتمسانه از آنها خواسته‌اند تا بر جایگاه مسئولیت تکیه بزنند و مایه افتخار و زینت تشکیلات باشند و از این جایگاه به اقامه حق و عدل و نابودی باطل اقدام نمایند. چنانکه امام علی(ع) فرمودند: به خدا سوگند حکومت برای من به اندازه کفش کهنه‌ای ارزش ندارد مگر اینکه بتوانم از این موقعیت حقی را اقامه کنم و باطلی را از بین ببرم؛ «وَاللهِ لَهِیَ أحَبُّ اِلَیَّ مِن إمرَتِکُم إلّا اَن اُقِیمَ حَقّاً اَو أدفَعَ باطِلاً». نهج‌البلاغه/خطبه33 /ن
سیدرضا تقوی
نماینده مردم شریف تهران
ثبت ديدگاه