مطالبه دیگر نظام اسلامی از مدیران و کارگزارانش این است که مخارج مدیریتی و کارگزاری آنان اندک و سود…
یادداشت‌ها، مجموعه‌ای از کوتاه‌نوشته‌های حجت‌الاسلام و المسلمین سید رضا تقوی است که در موضوعات مختلف و به فراخور مناسبت‌های گوناگون نگاشته شده است. مکتوباتی که از نثری روان برخوردار بوده، به زیور آیات و روایات زینت یافته و با ادبیات غنی فارسی ملاحت پیدا کرده‌اند. یادداشت‌های حاضر توسط حجت‌الاسلام و المسلمین تقوی، در روزهای نمایندگی مجلس یازدهم تألیف شده و توسط هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی، در صحن عمومی و در میان نمایندگان مردم، توزیع گشته است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مطالبات نظام اسلامی از مسئولان
1- هر نظام سیاسی و اجتماعی، برمبنای فکری و اعتقادی خود، امور مردم را بر اساس معیارهای قابل قبولی ساماندهی و اداره می‌کند و برای هرچه بهتر اداره کردن از مدیران و کارگزارانش مطالباتی دارد. نظام اسلامی که بر محور «ولایت» شکل می‌گیرد از این قاعده مستثنی نیست و از مسئولانش انتظاراتی دارد.
2- در نظام اسلامی پست‌ها و مسئولیت‌ها امانت است و مسئولان امانت‌دارند. علی(ع) به یکی از استاندارانش که مرتکب تخلفی شده بود فرمود: این موقعیت سازمانی برای تو طعمه نیست، امانتی است که به تو سپرده شده است. «اِنَّ عَمَلَکَ لَیْسَ لَکَ بِطُعْمَةٍ وَلکِنَّهُ فِی عُنُقِکَ اَمانَهً» «نهج‌البلاغه/نامه 5»
3- از دیگر مطالبات نظام اسلامی این است که کارگزارانش در عمل، دوستدار مردم باشند و خدمت به مردم را عبادت بدانند. مدیر اسلامی باید مردم را عائله خداوند بداند و خدمت به مردم را خدمت به خانواده خدای متعال محسوب کند. در حدیث قدسی خداوند فرمود: «اَلْخَلْقُ عَیالِی…»
4- توجه به افکار عمومی از خواسته‌های نظام اسلامی است. از نیازهای اساسی اداره‌کنندگان جامعه همراه داشتن افکار عمومی است. رضایت و عدم رضایت مردم باید برای کارگزاران نظام مهم و قابل توجه باشد. علی(ع) به یکی از مدیرانش فرمود: از کاری که تو و صاحبش را خشنود و عموم مسلمانان را ناخشنود می‌کند بپرهیزید. «وَاحْذَرْ کُلّ عَمَلٍ یَرْضاهُ صاحِبَهُ لِنَفْسِهِ وَ یَکْرَه لِعامّةِ الْمُسْلِمِینَ» «نهج‌البلاغه/خطبه 69»
5- مدیران و مسئولان، نباید در مجالس و محافل اشرافی شرکت کنند؛ مجالسی که نشانی از غفلت و بی‌خبری نسبت به محرومان و قشر ضعیف جامعه است. علی(ع) فرماندارش «عثمان‌بن حنیف» را بشدت مورد مؤاخذه قرار داد و فرمود: «عائلُهُم مَجْفُوّ وغَنِیُّهُم مَدْعُوّ» «نهج‌البلاغه/نامه 45»
6- از دیگر مطالبات نظام اسلامی این است که مدیرانش بیش از دیگران در عمل به قانون و رعایت ضوابط پایبند باشند. پیش از آنکه عملی را از دیگران بخواهند خود آن را انجام بدهند. علی(ع) فرمود: مدیر و فرمانروا، پیش از آموزش و اصلاح دیگران به اصلاح و تربیت خویش بپردازد. «فَلْیَبْدَأ بِتَعْلِیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلِیمِ غَیْرِهِ» «نهج‌البلاغه»
7- نظام اسلامی از کارگزارانش مطالبه می‌کند در مصرف اموال و امکانات عمومی که در اختیار آنان قرار می‌گیرد نهایت دقت و صرفه‌جویی را داشته باشند. علی(ع) به مسئولان حکومتی طی دستورالعملی فرمود: برای نوشتن نامه‌های اداری سرقلم‌ها را باریک کنید، کلمه‌ها و جمله‌ها را در کنار یکدیگر بنویسید از پرگویی و زیاده‌نویسی پرهیز نمائید؛ زیرا اموال مسلمانان تحمل مصارف اسراف‌گونه را ندارد. «اَدِّقُوا أقلاعَکُمْ وَقارِبُوا بَیْنَ سُطورکُمْ» «بحارالانوار/41/105»
8- نظام اسلامی بر محور ولایت و امامت شکل می‌گیرد. کسانی که در این نظام مسئولیت می‌پذیرند باید در اندیشه و عمل، این محوریت را باور داشته باشند و به تعبیری ولایتمدار باشند. زمانی که علی(ع) مدیریت شهر مکهّ را به «قُثم‌بن عباس» می‌سپرد در نامه‌ای فرمانداراش را اینگونه معرفی کرد: او پیرو حاکمیت و فرمانبر امام خود است. «ألتّابِعُ لِسُلطانِهِ، ألْمُطیعُ لِامامِهِ» «نهج‌البلاغه/ نامه 33»
9- مطالبه دیگر نظام اسلامی از مدیران و کارگزارانش این است که مخارج مدیریتی و کارگزاری آنان اندک و سود و فایده‌ای که به جامعه می‌رسانند بسیار باشد. پیامبر اکرم(ص) به علی(ع) فرمود: انسان مؤمن به مرتبه کمال دست پیدا نمی‌کند مگر اینکه هزینه‌اش اندک و سودش زیاد باشد. «قلیل المَؤنَةِ وَکَثیرُالمَعُونةِ» «بحارالانوار/ج67/ص21»
سیدرضا تقوی
نماینده مردم شریف تهران
ثبت ديدگاه