یکی از عوامل موفقیت در صحنه‌های اجتماعی «حسن خلق» و اخلاق نیکو است. حسن خلق به‌منزله…
یادداشت‌ها، مجموعه‌ای از کوتاه‌نوشته‌های حجت‌الاسلام و المسلمین سید رضا تقوی است که در موضوعات مختلف و به فراخور مناسبت‌های گوناگون نگاشته شده است. مکتوباتی که از نثری روان برخوردار بوده، به زیور آیات و روایات زینت یافته و با ادبیات غنی فارسی ملاحت پیدا کرده‌اند. یادداشت‌های حاضر توسط حجت‌الاسلام و المسلمین تقوی، در روزهای نمایندگی مجلس یازدهم تألیف شده و توسط هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی، در صحن عمومی و در میان نمایندگان مردم، توزیع گشته است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
حسن خلق
به‌حسن خلق توان کرد صید اهل نظر به دام و دانه نگیرند مرغ دانا را
- عامل موفقیت: یکی از عوامل موفقیت در صحنه‌های اجتماعی «حسن خلق» و اخلاق نیکو است. حسن خلق به‌منزله آهن‌ربا است که انسان‌ها را باسلیقه‌های گوناگون بر محور زیبایی‌های اخلاقی گرد می‌آورد و صاحب اخلاق نیک را از موفقیت‌ها و حمایت‌های خدا بهره‌مند میسازد و زمینه‌های موفقیت را برای او به‌وجود می‌آورد. قرآن کریم عامل موفقیت پیامبر خدا را «حسن خلق» و قلب مهربان او می‌داند و می‌فرماید: تو به لطف الهی با مردم نرم‌خوی شدی و اگر درشت‌خوی و سخت‌دل بودی، مردم از گرد تو پراکنده می‌شدند « فَبِما رَحْمَةً مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُم وَ لَو کنت فَظّاً غَلیظَ الْقَلْبِ لانْفَضَّوا مِنْ حَوْلِکْ » (آل عمران/159)
- افزایش منزلت اجتماعی: انسان براساس غریزه «حب ذات» به شخصیت و منزلت اجتماعی خود به‌شدت علاقه‌مند است. حسن اخلاق، منزلت انسانی و اجتماعی را افزایش می‌دهد. علی (ع) فرمود: چه افرادی که به‌لحاظ اجتماعی در سطحی پایین قرار داشتند و اخلاق نیک، آنها را به بالا کشید و رفعت داد «کَمْ مِنْ وَضیع رَفَعَهُ حُسْنُ خُلْقِه.»
- دل پذیری زندگی: زندگی فراز و نشیب دارد، سختی‌ها و تلخی‌ها با مسائل مختلف زندگی در آمیخته‌اند، آن‌چه سختی‌ها را کاهش می‌دهد و تلخی‌ها را شیرین، و زندگی را دلپذیر می‌کند « اخلاق نیک» است. «امام صادق (ع) می‌فرماید زندگی دلپذیرتر از اخلاق خوش نیست «لا عَیْشَ اُهْناُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ» /(علل‌الشرایع/560)
- تولید نشاط و انبساط: انسان در زندگی نیاز به شادی و سرور دارد. با اندوه و خمودگی بار زندگی به‌منزل نمی‌رسد. برای بهتر زیستن باید به شکل‌های مختلف، تولید نشاط کنیم، دید و بازدیدها، گردشگری و مسافرت، دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه، زیارت و سیاحت، ورزش و … همه به نوعی تولید نشاط می‌کنند. پیامبر اکرم (ص) فرمود: یکی از عوامل مؤثر در تولید نشاط و انبساط، حسن خلق است. «حُسْنُ الْخُلقِ یَسُرّ»
- کینه‌زدایی: هرگاه دل‌ها به بیماری کینه مبتلا شد، نگاه‌ها و قضاوت‌ها را نیز بیمار می‌کند و این بیماری جریان زندگی را با مشکلات فراوانی روبه‌رو میسازد، پس باید برای درمان این بیماری، داروی مناسبی را پیشنهاد داد، پیامبر اکرم (ص) داروی مناسب برای کینه‌زدایی را حسن خلق معرفی می‌کند «حُسْنُ البِشْرِ یَذْهَبُ بالسَّحْیمِةَ»
- نماد دوستی و محبت: شیرازه زندگی جمعی محبت است. محبت همانند نخ تسبیح، همه افراد جامعه را به‌یکدیگر ارتباط می‌دهد. با کلید محبت می‌توان قفل بسیاری از مشکلات اجتماعی را حل و فصل کرد. با محبت تلخی‌های زندگی شیرین و مس‌ها زرین می‌گردد. یکی از رفتارهایی که پیام محبت را به‌دیگران ابلاغ می‌کند و نماد دوستی و صمیمیت را به‌نمایش می‌گذارد «حسن خلق است.» علی (ع) می‌فرماید: حسن خلق در ایجاد محبت و دوستی نقش اساسی دارد «حُسْنُ الخُلقِ یُورثُ الْمُحَبَّةَ وَ یُؤَکِّدُالَمَوَدَة»
- طولانی کردن عمر: حسن خلق، حکایت از روحی آرام و درونی بانشاط می‌کند و طبعاً کسی که از آرامش روحی و نشاط درونی برخوردار باشد از سلامتی بیشتری بهره‌مند است و همین عاملی است که انسان‌های خوش اخلاق عمر طولانی‌تری داشته باشند. امام صادق (ع) می‌فرمود: نیکوکاری و حسن خلق دو عامل مؤثر برای طول عمر است. « اِنَّ البِّرَ وَ حُسْنَ الْخُلْقِ یَزیدانِ فی الَاعمارْ»
- صحیفۀ مؤمن: ایمان با بداخلاقی سازگاری ندارد زیرا انسانی که از سرچشمه زلال توحید و توکل، جام جانش را لبریز کرده باشد و لباس ایمان را بر اندام روح و روانش پوشانده باشد در صف مؤمنان قرار می‌گیرد و چنین شخصیتی از حرمت‌شکنی‌های گفتاری و خشونت‌های رفتاری فاصله می‌گیرد و به تعبیر امیر مؤمنان علی (ع) سرلوحه نامه عملش که نماد زندگی مؤمنانه‌اش می‌باشد چیزی جز حسن خلق نیست. « عُنْوانُ صَحِیفَةِ الْمُومِنِ حُسْنُ خُلْقِهِ»./پ
سید رضا تقوی
نماینده مردم شریف تهران
ثبت ديدگاه