حوزه اجتماع، بستر و میدان تلاش‏های مفید و مؤثر بسیجیان است. همه فعالیت‏های متنوع اجتماعی چه به‌‏لحاظ اثباتی و چه به‌‏لحاظ سلبی، می‏تواند در قالب…

******************************************************

بسیج و بسیجی-بخش سوم

سید رضا تقوی

صحنه اجتماع

هر اندیشه و ایده‌‏ای که بخواهد به شکل یک جریان درآید و به دنبال آن تحولی را در جامعه به‏‌وجود آورد، باید این عملیات در صحنه اجتماع اتفاق بیفتد. صحنه اجتماع بستر رویش جریان‏ها و تحولات گوناگون اجتماعی است.

اگر فضای اجتماعی برای پذیرش یک فکر آماده نباشد، آن فکر هرگز فرصت جلوه‏‌گری پیدا نخواهد کرد زیرا میدانی برای عرضه ندارد تا خود را معرفی نماید. بی‏‌جهت نیست که جریان‌‏های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، همه تلاش خود را بر این نقطه متمرکز می‏کنند که بتوانند فضای عمومی جامعه را به‏‌لحاظ ذهنی و روانی اشغال کنند و بدین‏‌وسیله فرصت‏ها را از رقیب خود گرفته و یکه‌‏تاز میدان شوند تا بتوانند به اهداف خود دست پیدا نمایند.

حضور در صحنه اجتماع برای حفظ نظام فرهنگی و پاسداری از ارزش‏های اخلاقی و انسانی و تقویت یکپارچگی، همدلی و وفاق جمعی و همچنین برخورد مناسب با کجروان و هنجارشکنان از رسالت‏های مهم دست‌‏اندرکاران اداره امور جامعه می‏باشد.

یکی از میدان‏هایی که بسیج و بسیجیان باید در آن حضور پررنگ و فعال داشته باشند، حضور در میدان‏های مختلف و متنوع اجتماعی است. بسیج، به دلیل مردمی بودن، باید در متن جریان‏ها و فعالیت‏های اجتماعی باشد.

حوزه اجتماع، بستر و میدان تلاش‏های مفید و مؤثر بسیجیان است. همه فعالیت‏های متنوع اجتماعی چه به‌‏لحاظ اثباتی و چه به‌‏لحاظ سلبی، می‏تواند در قالب امر به معروف و نهی از منکر انجام بگیرد. قانون الهی امر به معروف و نهی از منکر، از چنان ظرفیتی برخوردار است که اگر در جامعه اسلامی به‌‏عنوان واجبی همگانی به آن عمل شود و دستگاه حاکمیت، به‏‌ویژه سازمان‏های نظارتی و قضایی از آن حمایت کنند، بسیاری از نابسامانی‏ها از جامعه رخت برمی‏بندند و دیگر فرصتی برای هنجارشکنان وجود نخواهد داشت تا از بی‏تفاوتی‏ها سوءاستفاده کنند.

مقام معظم رهبری، حضرت امام خامنه‌‏ای که خود یک بسیجی تمام عیار می‏باشد، در مورد حضور دائم بسیجیان و نومید کردن دشمنان می‏فرمایند:

شما جوان‏ها باید دائم در صحنه باشید، باید دائم نشان دهید که جمهوری اسلامی آسیب‌‏ناپذیر است. نیروی مؤمن بسیج و نیروی حزب‌‏اللهی در سرتاسر کشور و آحاد مؤمن در این کشور، باید کاری کنند که امید آمریکا و صهیونیست‏ها و بقیه قدرت‏های دشمن از جمهوری اسلامی به کلی قطع شود.(60)

ایشان در دیدار با بسیجیان کرمانشاه، به یکی از اساسی‏‌ترین وظایف بسیج که در بافت درونی هویت بسیج دخالت دارد، اشاره می‏کنند و می‏فرمایند:

از جمله اساسی‌‏ترین کارهایی که برعهده بسیج است و در بافت درونی هویت بسیج دخالت دارد، عبارت است از حمایت و دفاع از اصول مسلم اسلامی، این‏هم در بیانات امام هست، اصول تغییرناپذیر اسلامی.

اینجا بسیج، یک نقش فرادوره‌‏ای پیدا می‏کند. بسیج نگاه می‏کند ببیند که این حرکت عمومی انقلاب و نظام از مسیر درست منحرف نشود؛ مراقب است که انحراف به‌‏وجود نیاید؛ هرجا انحرافی مشاهده شد، بسیج در مقابل آن می‏‌ایستد. این ازجمله خصوصیاتی است که مربوط به بسیج است؛ یعنی در مقابل انحرافات می‏‌ایستد. خط مستقیم به سمت اهداف والای انقلاب اسلامی بدون هیچ‏گونه انعطاف و انحراف؛ از خصوصیات بسیج این است.

این دیگر نگاهی از بالاست، نگاهی فرادوره‌‏ای است؛ در واقع فرازمانی است. در بعضی از بخش‏ها ممکن است اشکالاتی پیش بیاید؛ حرکت عمومی باید حرکت مستقیمی باشد. این نگاه، نگاه بسیجی است.(61)

در جامعه اسلامی برای همه مسلمانان، به‌‏ویژه بسیجیان، حضور در صحنه‏‌های اجتماعی از ضروریات زندگی اسلامی است و ترک این میدان در برخی از شرایط از گناهان بزرگ و در ردیف شرک به خدا محسوب شده است. پیامبر اکرم(ص) فرمود:

«ثَلاثَةٌ لایَنفَعُ مَعَهُنَّ عَمَلٌ: الشِّرْكُ بِاللَّهِ، وَ عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ‏، وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ»‏(62)

سه چیز است که با وجود آنها هیچ عملی سودی نمی‏دهد:

شرک به خدا، نارضایتی پدر و مادر، و فرار از میدان جهاد.

نیرویی که میدان مبارزه را ترک کند، در حقیقت صحنه را ترک نموده و ترک صحنه، آن‏هم در شرایط حضور دشمن، گناهش در حد و اندازه شرک آوردن به خداست.

حضور در صحنه به معنای تأثیرگذاری بر جریانات و تحولات اجتماعی است. اگر کسی در میان مردم زندگی کند ولی نسبت به رفتارهای مثبت و منفی اجتماعی بی‏تأثیر و بی‏تفاوت باشد، در صحنه حضور ندارد.

پیامبر اکرم(ص) در مورد کسانی که در برابر ناهنجاری‏ها و حرمت‌‏شکنی‏ها بی‏‌تفاوت هستند و موضع خودشان را نسبت به نابسامانی‏های موجود در جامعه اعلام نمی‏کنند، از چنین انسان‏هایی به «مؤمنان بی‏‌دین!» تعبیر می‏کند که این اصطلاح برای برخی از حاضران سؤال‌‏برانگیز شد که آیا «مؤمن» می‏تواند «بی‏‌دین» باشد؟!

«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعِیفَ الَّذِی لَا دِینَ لَهُ. فَقِیلَ لَهُ: وَ مَا الْمُؤْمِنُ الَّذِی لَا دِینَ لَهُ؟ قَالَ: الَّذِی لَایَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ»(63)

خداوند از مؤمن ضعیفی که دین ندارد، خشمگین است. پرسیده شد: آن مؤمنی که دین ندارد کیست؟ فرمود: کسی که نهی از منکر نمی‏کند.

امیر مؤمنان علی(ع) از انسان‏های بی‏تفاوت، به مرده‌‏ای تعبیر می‏کند که در میان زنده‌‏ها قرار گرفته‌‏اند.

«مَنْ تَرَكَ إِنْكَارَ الْمُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ یَدِهِ وَ لِسَانِهِ، فَهُوَ مَیِّتٌ بَیْنَ الْأَحْیَاءِ»(64)

کسی که در برابر هنجارشکنی‏ها با دل و دست و زبانش اعتراض نکند، او مرده‏‌ای است در میان زنده‌‏ها.

حضور بسیجی در صحنه، حضور تشریفاتی و نمایشی نیست. او در صحنه حضور پیدا می‏کند تا بر صحنه و جریانات آن تأثیرگذار باشد و از ارزش‏ها و فضیلت‏ها دفاع نماید. او دفاع از آرمان‏ها را همانند نماز و روزه واجب می‏داند. در این‏مورد امام خامنه‌‏ای می‏فرمایند:

بسیجی باید در وسط میدان باشد تا فضیلت‏های اصلی انقلاب زنده بماند… چه کسی می‏تواند از این فضیلت‏ها دفاع کند؟ آن جوان مؤمنی که دل به دنیا و منافع شخصی نبسته است. او می‏تواند بایستد و از فضیلت‏ها دفاع بکند. کسی که خودش آلوده و گرفتار است، نمی‏تواند از فضیلت‏ها دفاع بکند.

این جوان بااخلاص است که می‏تواند از انقلاب، اسلام و فضایل و ارزش‏های اسلامی دفاع کند.

لذا بنده چندی پیش گفتم، همه باید امر به معروف و نهی از منکر بکنند. الان هم عرض می‏کنم که نهی از منکر کنید. این واجب است. امروز امر به معروف و نهی از منکر کنید، هم مسئولیت شرعی و هم مسئولیت انقلابی و سیاسی شماست. امر به معروف هم مثل نماز واجب است. حضرت امیر(ع) در نهج‌‏البلاغه می‏فرماید:

«وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْی عَنْ الْمُنْكَرِ إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّیٍّ »(65)

یعنی امر به معروف و نهی از منکر در مقیاس وسیع و عمومی، حتی از جهاد بالاتر است. پایه دین را امر به معروف و نهی از منکر محکم می‏کند. اساس جهاد را امر به معروف و نهی از منکر استوار می‏سازد.(66)

امام خامنه‏‌ای در جمع زیادی از بسیجیان کشور، بر حضور مؤثر و کارآمد بسیج در صحنه تأکید می‏ورزد چراکه دشمن با کشف قدرت نافذ و اقتدار بسیج، کمر بر تضعیف این نهاد انقلابی بسته و هر روز با لجن‏پراکنی و شایعات گسترده می‏کوشد تا ذهن مردم را نسبت به این ایثارگران، مشوش گرداند غافل از این‏که مردم هوشمند و باغیرت ما، شجاعت‏ها، ایثارگری‏ها، اخلاص‏ها و فداکاری‏های فرزندان مخلص و بی‏‌ادعای خود را هرگز فراموش نخواهند کرد.

دشمنان می‏دانند که حضور بسیجی، واقعیت بسیج در کشور و در میان ملت ایران چقدر اهمیت دارد؛ لذا همت می‏‌گمارند بر این‏که این حقیقت مؤثر و کارآمد و نافذ را مورد تهاجم قرار بدهند. البته این مظلومیت است. مظلومیت، مطلقاً به معنای ضعف نیست، قوی‏ترین انسان‏های دنیا هم مظلوم واقع شدند. امیرالمؤمنین نیرومندترین انسان دوران‏های گوناگون است و مظلوم‏ترین انسان‏ها هم هست.

انقلاب ما و نظام جمهوری اسلامی جزو مقتدرترین و نافذترین پدیده‌‏های دوران معاصر است، اما مظلوم هم هست. شخص امام بزرگوارمان ـ یک انسان مقتدر و قوی که می‌‏توانست دنیا را تکان بدهد و تکان دادـ جزو مظلوم‏ترین انسان‏های زمان خودش بود. بنابراین مظلومیت منافات ندارد با اقتدار. بسیج مظلوم است، ولی مقتدر است، نافذ است، اثرگذار است؛ این اثرگذاری باقی خواهد ماند و باید این‏را روز‏به‏‌روز، خود عناصر بسیجی و مجموعه‏‌های بسیجی تقویت و عمیق‏تر کنند. تا بسیج هست، نظام اسلامی و جمهوری اسلامی از سوی دشمنان تهدید نخواهد شد. این یک رکن اساسی است.(67)

صحنه دفاعی

یکی از جلوه‌‏های حضور بسیج در صحنه، وقتی است که امنیت کشور از طرف دشمنان در معرض تهدید قرار می‏گیرد و دشمن برای درهم شکستن حصارهای امنیتی و ایجاد آشفتگی، از هر وسیله‌‏ای بهره می‏گیرد تا بتواند به اهداف شوم خود دست پیدا کند. بسیج در چنین شرایطی در صحنه حضورش را اعلام می‏کند و به دفاع از آرمان‏های انقلاب می‏پردازد.

امنیت یکی از اساسی‌‏ترین مقولات ارزشی و از مهم‏ترین نیازهای جامعه برای دستیابی به رشد و بالندگی است. هرگاه امنیت جامعه به خطر بیفتد، همه فعالیت‏‌ها به خطر خواهند افتاد و روند زندگی و معیشت مردم با مشکل جدی روبه‏‌رو خواهد شد.

از رسالت‏های مهم بسیج، پاسداری از سرمایه گرانبهای «امنیت» است. زمانی که ما بر اصول فکری و انقلابی خود پای می‏فشریم و از هویت معنوی و الهی خود در برابر جهانخواران و سلطه‏‌طلبان دفاع می‏کنیم، همچنان در معرض تهدید هستیم و دشمنان زخم‏خورده، دست از توطئه برنخواهند داشت و برای رسیدن به اهداف شوم و شیطانی خود در پی برهم زدن امنیت ما هستند. این حقیقت را امام خمینی(ره) این‏طور بیان می‏کند:

نکته مهمی که همه ما باید به آن توجه کنیم و آن ‏را اصل و اساس سیاست خود با بیگانگان قرار دهیم، این است که دشمنان ما و جهانخواران، تا کی و تا کجا ما را تحمل می‏کنند و تا چه مرزی، استقلال و آزادی ما را قبول دارند. به یقین آنان مرزی جز عدول از همه هویت‏ها و ارزش‏های معنوی و الهی‏مان نمی‏شناسند. به گفته قرآن کریم، هرگز دست از مقاتله و ستیز با شما برنمی‏دارند مگر این‏که شما را از دینتان برگردانند. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم، صهیونیست‏ها و آمریکا و شوروی در تعقیبمان خواهند بود تا هویت دینی و شرافت مکتبی‏مان را لکه‏‌دار نمایند.(68)

امام خامنه‌‏ای هم در سخنان خود به ضرورت حضور بسیج در صحنه دفاعی برای حفظ امنیت تأکید می‏ورزند و می‏گویند:

انکار بسیج و بی‌‏احترامی به آن، یا نابخردانه است، یا خائنانه است. تا زمانی که برای این کشور امنیت لازم است و تا وقتی که این کشور و این ملت به امنیت احتیاج دارد ـ یعنی همیشه؛ چون همیشه احتیاج به امنیت هست ـ به نیروی بسیج، به انگیزه بسیجی، به سازماندهی بسیجی و به عش و ایمان بسیجی احتیاج است.(69)

بسیج شجره طیبه‌‏ای است که با دست با کفایت امام خمینی(ره) در زمین دل‏های عاشقان انقلاب غرس شد، نیرویی که از متن مردم برخاسته و با سرمایه عشق و اخلاص، قدم به میدان جهاد گذاشته و از ایثار خون و انفاق جان در راه سربلندی اسلام و ایمان دریغ نورزیده است.

مردمی‏‌ترین نهادی که میدان‏های جهاد و مبارزه را در دفاع مقدس پر کرده بود و به نیروهای مسلح، روحیه مضاعف می‏داد، بسیج بود. رهبر فرزانه انقلاب، آیت‏الله خامنه‏‌ای در همین مورد فرموده‌‏اند:

اگر حضور بسیج مستضعفین در هشت سال دفاع مقدس نبود، امروز سرنوشت کشور چیز دیگری بود.

وقتی که نوبت دفاع مقدس رسید، تنها نیروهای مسلح مرسوم نبودند که احساس وظیفه کردند، آحاد مردم حرکت کردند، هرجا دل آماده‌‏ای بود، هرجا انگیزه و نشاط و ایمان برتری بود، آمد وسط میدان. در این مجموعه عظیم ملی، آنچه که مثل یک شجره طیبه در این سرزمین طیب و طاهر باقی ماند و ماندگار شد، همین شجره طیبه «بسیج» بود. متعهدترین، مشتاق‏ترین، پرانگیزه‌‏ترین افرادی که آمدند در این صحنه حضور پیدا کردند، مجموعه بسیج عظیم نیروهای ما بودند، صحنه را هیچ‏وقت خالی نگذاشتند.(70)

٤ـ آمادگی

از ویژگی‏های ارزشمند بسیجی، «آمادگی» است. آمادگی برای حضور مؤثر و پررنگ در صحنه، آمادگی برای دفاع از ارزش‏ها و فضیلت‏ها، آمادگی برای اجرای فرمان‏های مقدس الهی، آمادگی برای اداء تکالیف شرعی تا آنجا که برای دستیابی به اهداف متعالی خود، جان را در طبق اخلاص بگذارد و تقدیم حضرت محبوب نماید.

بسیجی با الهامی که از رهنمود روشنگرانه قرآنی گرفته، خود را به مرحله آمادگی رسانده، زیرا او معتقد است که باید پیش از ورود به میدان و قبل از رویارویی با دشمن، الزامات و امکانات آمادگی را چه به‌‏لحاظ درونی مانند ایمان، روحیه و انگیزه بالا و چه به‏‌لحاظ بیرونی مانند ابزار و آلات مناسب فراهم آورد تا تجهیز و آمادگی تحقق یابد:

«وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُم‏...»(71)

و هر آنچه نیرویی که در توان دارید در مقابله با دشمنان خدا، از ابزار و تجهیزات جنگی و اسب‏های ورزیده مهیا سازید تا بدان‏‌وسیله دشمنان خدا و دشمن خویش را بترسانید.

باید به این نکته توجه داشت که آمادگی، خود یکی از مراحل والای تربیتی است و هر کس به‏‌سادگی نمی‏تواند به این مرحله دست پیدا کند.

باید در میدان «جهاد اکبر»، در یک پیکار نفس‏گیر، با نَفْس بداندیش درگیر شد و بر او پیروز گردید تا بتوان قدم به عرصه آمادگی گذاشت.

کسانی به درجه و مرحله آمادگی می‏رسند که بندهای رنگ و وارنگ وابستگی را بگسلند و خود را از تعلقات نفسانی آزاد سازند.

به تعبیر قرآن کریم، کسی که در میدان آمادگی قدم می‏گذارد، باید کفش‏هایش را از پای خود درآورد؛ یعنی به هر آنچه وابستگی دارد، از آن جدا شود تا بتواند این مسیر را بپیماید.

«فَاخْلَعْ نَعْلَیْكَ إِنَّكَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً‏»(72)

کفش‏هایت را از پای درآور، همانا تو در وادی مقدس طوی هستی.

قرآن کریم، واژه «هجرت» را پیش از واژه «جهاد» آورده است، شاید رمز و رازش این باشد که «مجاهد فی سبیل‏‌الله» پیش از ورود به میدان جهاد، باید از میدان هجرت عبور کرده باشد تا به میدان جهاد برسد:

«الَّذِینَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ‏»(73)

آنان که ایمان آورده و هجرت کردند و در راه خدا با مال و جان خویش جهاد نمودند، نزد خداوند مقام و مرتبتی برتر دارند و آنها همان رستگارانند.

کسی به مرحله آمادگی می‏رسد که دل از وابستگی‌‏ها و دلبستگی‏‌های نفسانی و لذت‏های شیطانی برکند و به‏‌سوی آرمان‏های الهی و انسانی هجرت کند.

حافظ هم با بیانی زیبا می‏گوید:

مقام معظم رهبری در سخنان خود، یکی از ویژگی‏‌های بسیج و بسیجی را عدم وابستگی به زرق و برق‏های زندگی و بی‏‌اعتنایی به زخارف بازدارنده دنیایی می‏داند و رمز این‏که در شرایط حساس، بسیجیان پیش از همه، در میدان دفاع از آرمان‏ها و پاسداری از ارزش‏ها حضور پیدا می‏کنند، همین روح آزادمنشی و هجرت از تعلقات نفسانی است. ایشان در یکی از دیدارهای خود می‏گویند:

اگر روزی دشمنی به کشوری حمله نظامی کند، چه کسی در مقابلش می‏‌ایستد؟ کسی که از همه به سرزمین خود علاقه‌‏مندتر است؛ به ملت خود علاقه‏‌مندتر است؛ به زخارف دنیوی بی‏علاقه‌‏تر است؛ احساس مسئولیت بیشتری می‏کند و متعهدتر است. چنین کسی می‏رود دفاع می‏کند. شما دیدید که در دوران جنگ، چه کسانی رفتند دفاع کردند. عمده میدان ما را بسیج پر کرد. بسیج یعنی همین؛ یعنی عنصر مؤمن انقلابی علاقه‏‌مند به سرنوشت میهن، علاقه‌‏مند به سرنوشت کشور و یک فرد فداکار. رفت وسط میدان و با فداکاری، دشمن را به زانو درآورد.(74)

در صدر اسلام، تعدادی از مردمانی که وابستگی‌‏های کمتری داشتند و دستشان از ثروت و دارایی خالی بود، به ندای انسان‌‏ساز پیامبر اکرم(ص) لبیک گفتند و به آیین اسلام ایمان آوردند و برای دفاع از آرمان‏های الهی، بسیجی‏وار بر محور شخصیت رسول خدا(ص) گرد آمدند.

این مجموعه اگرچه دستشان از مال دنیا خالی بود ولی دل‏هایشان مملو از عشق به آرمان‏ها و پیشوایشان، حضرت محمد(ص) بود. اینها نه خانه‏ای داشتند و نه کاشانه‌‏ای؛ از هر وابستگی بریده و به شخصیت پیامبر اکرم(ص) و آیین او پیوسته بودند. پیامبر(ص) گوشه‌‏ای از مسجد را به نام «صُفّه» به آنها واگذار کرد تا در آن مکان اسکان یابند.

بسیجیانی که همیشه برای دفاع از دیانت و انسانیت، شمشیرهایشان حمایلشان بود و با عزم و انگیزه پرشور، گوش به فرمان پیامبر خدا(ص) بودند، برای مستکبران آن جامعه که آلوده به اخلاق جاهلیت بودند، قابل تحمل نبودند و لذا به پیامبر اکرم(ص) پیشنهاد کردند که اگر این فقرا و مستضعفان را از گرد خود برانید، ما که صاحب ثروت و مکنت هستیم، به دور تو جمع خواهیم شد و بر قدرت تو می‌‏افزاییم. خداوند آیه‌‏ای نازل کرد و به پیامبر(ص) فرمود:

«وَ لاتَطْرُدِ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِیِّ یُرِیدُونَ وَجْهَهُ»(75)

ای پیامبر! کسانی را که در هر بامداد و شامگاه، پروردگارشان را می‏خوانند و خشنودی او را خواهانند، از خود طرد مکن.

بعد از نزول این آیه شریفه و فرمان قاطع خداوند سبحان و تعیین و تبیین جهت‌‏گیری اسلامی و انسانی، پیامبر اکرم(ص) فرمود:

«اللَّهُمَّ أَحْیِنِی مِسْكِیناً وَ أَمِتْنِی مِسْكِیناً وَ احْشُرْنِی فِی زُمْرَةِ الْمَسَاكِینَ»(76)

خداوندا! مرا مسکین زنده بدار و مسکین بمیران و مرا در گروه مسکینان محشور فرما.

از دیگر کسانی که می‏توان او را به‏‌عنوان برترین بسیجی در تاریخ اسلام نام برد، شخصیت بزرگواری چون امیر مؤمنان حضرت علی(ع) است. او همیشه در رکاب پیامبر خدا(ص) برای دفاع از ارزش‏های اسلامی و تبیین و تفسیر آیات قرآنی آماده بود.

آن شب هولناکی که پیامبر اکرم(ص) به فرمان خدای متعال باید شهر مکه را ترک و به سمت مدینه هجرت کند در حالی که مشرکان مکه برای کشتن پیامبر(ص) هم‏پیمان شده‌‏اند تا نیمه‌‏شب بر محل استراحت و خوابگاه پیامبر(ص) یورش ببرند و او را بکشند، علی(ع) برای حفظ جان رسول خدا(ص) در بستر او می‏خوابد و اعلام آمادگی برای جانفشانی می‏کند که در مورد این فداکاری، خداوند آیه ۲۰۷ سوره بقره را نازل کرد: «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّه‏…»

آن روز که در برابر پهلوانی نام‏‌آور و چهره‏ای پیکارگر چون «عمروبن عبدود» در جنگ «خندق» باید هم‌آوردی شجاع قرار بگیرد، علی(ع) داوطلبانه از پیامبر اکرم(ص) می‏خواهد تا به مقابله و مقاتله با «عمروبن عبدود» بشتابد و در نهایت با پیکاری نفس‏گیر او را از سر راه مسلمانان برمی‏دارد.

علی(ع) شخصیتی فداکار و بسیجی‏ای عالیقدر بود که بدون هیچ چشم‌داشتی، خود را وقف اسلام و انقلاب اسلامی کرده بود. در این‏ مورد رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‏‌الله خامنه‏‌ای می‏فرمایند:

علی‌‏بن ابی‌طالب(ع) مصداق کامل یک بسیجی فداکار انقلاب است… یعنی همه وجودش وقف اسلام است. وقف برای آنچه پیغمبر می‏خواهد و خدا را خشنود می‏کند. امیرالمؤمنین(ع) هیچ مایه‌‏ای برای شخص خود نگذاشت. همه تلاش امیرالمؤمنین(ع) در راه خدا و برای پیشرفت اسلام بود. آن‏‌حضرت برای خودش کاری نمی‏کرد. این همان مصداق کامل بسیجی است.

در دیدار دیگری، به مخاطبان و بسیجیان می‏گویند:

من به بسیجیان عزیز فعال این کشور علوی و فاطمی عرض می‏کنم: امیرالمؤمنین(ع) را الگوی خودتان قرار دهید که بهترین و بزرگ‏ترین الگو برای بسیجیان مسلمان در همه عالم، علی‌‏بن‏ ابی‌طالب(ع) است.(77)

از منظر رهبری انقلاب اسلامی، تشکیل سازمان بسیج، مقطعی و فصلی نبوده و نخواهد بود. این نیرو که از متن مردم و از میان همه اقشار و اصناف جامعه تشکیل می‏شود، برای آمادگی اکثریت قریب به اتفاق مردم و برای همه دوران‏های دور و نزدیک است.

تا هر زمان که ارکان جمهوری اسلامی استقرار دارد و امواج خروشان انقلاب اسلامی مرزها را درمی‌‏نوردد و مغزها را فتح می‏‌کند و مستکبران و جهانخواران، سد راه انقلاب هستند، بسیج به‏‌عنوان یکی از ارکان اقتدار انقلاب و نظام اسلامی، باید حضور داشته باشد زیرا دشمنان سیاه‏‌دل که منافع شوم و شیطانی آنان به خطر افتاده، دست از سر ما برنخواهند داشت. امام خمینی(ره) در این‏ مورد می‏فرمایند:

به همه ملت بزرگوار ایران و مسئولین عرض می‏کنم، چه در جنگ و چه در صلح، بزرگ‏ترین ساده‌‏اندیشی این است که تصور کنیم جهان‏‌خواران خصوصاً آمریکا و شوروی از ما و اسلام عزیز دست برداشته‌‏اند. لحظه‌‏ای نباید از کید دشمنان غافل بمانیم.(78)

از منظر دیگر، وجود بسیج به اعتقادی پیوند می‏خورد که ریشه در اعماق اندیشه و تفکر اسلامی ـ شیعی، نسبت به آینده تاریخ دارد، تفکر و اعتقادی که از انتظار نشأت می‏گیرد و از آن فرهنگ تغذیه می‏کند. انتظار ظهور منجی و طلوع انقلاب جهانی، به رهبری یکی از فرزندان فاطمه(س) برای استقرار عدالت و امنیت در جهان و زدودن ظلم و ظلمت از زندگی انسان.

ما بر اساس این اعتقاد، به انتظار چنین روزی هستیم و از لوازم انتظار، فراهم آوردن امکانات و آمادگی لازم برای نقش‌‏آفرینی در رکاب حجت حق حضرت مهدی(عج) می‏باشد.

بنابراین همه آموزش‏ها و تربیت‏های بسیج باید بر پایه چنین اعتقادی و برای چنین شرایطی برنامه‌‏ریزی شود. با این نگاه، باید گفت که بسیج نیرویی است که در دوران انتظار سازمان‏دهی شده و شکل می‏گیرد. در همین دوران تربیت و آماده می‏شود و در دوران ظهور و انقلاب جهانی به رهبری قائم آل‏‌محمد(عج) نقش‌‏آفرینی می‏کند.

حضرت آیت‌‏الله خامنه‏ای فرمانده بسیجیان در همین مورد فرموده‌‏اند:

بسیج به معنی حضور و آمادگی در همان نقطه‏‌ای است که اسلام و قرآن و امام زمان ارواحنا فداه و این انقلاب مقدس به آن نیازمند است؛ لذا پیوند میان بسیجیان عزیز و حضرت ولی‏عصر ارواحنا فداه مهدی موعود عزیز ـ یک پیوند ناگسستنی و همیشگی است.(79)

در مورد دیگری، به معنای صحیح انتظار می‏پردازند و می‏گویند:

انتظاری که از آن سخن گفته‏‌اند، فقط نشستن و اشک ریختن نیست. انتظار به معنای این است که ما باید خود را برای سربازی امام زمان آماده کنیم؛ سربازی امام زمان، کار آسانی نیست. سربازی منجی بزرگی که می‏خواهد با تمام مراکز قدرت و فساد بین‌‏المللی مبارزه کند، احتیاج به خودسازی و آگاهی و روشن‏بینی دارد. عده‌‏ای این اعتقاد را وسیله‌‏ای برای تخدیر خود یا دیگران قرار می‏دهند؛ این غلط است. ما نباید فکر کنیم که چون امام زمان خواهد آمد و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد، امروز وظیفه‌‏ای نداریم؛ نه، به‏‌عکس، ما امروز وظیفه داریم در آن‏جهت حرکت کنیم تا برای ظهور آن‏‌بزرگوار آماده شویم.

شنیده‌‏اید، در گذشته کسانی که منتظر بودند، سلاح خود را همیشه همراه داشتند. این یک عمل نمادین است و بدین‏‌معناست که انسان از لحاظ علمی و فکری و عملی باید خود را بسازد و در میدان‏های فعالیت و مبارزه آماده به کار باشد.(80)

پی‌نوشت:

60. منشور بسیج / ص ۲۱۷

61. همان/ ص ۲۱۶

62. کنزالعمال/ ج۱۶/ ص ۳۵

63. کافی/ ج ۵/ ص ۹۵

64. وسائل الشیعه / ج ۱۱ / ص ۴۰۴ ـ التهذیب / ج ۶ / ص ۱۸۵

65. نهج‏البلاغه / حکمت ۳۷۴

66. فرهنگ و تهاجم فرهنگی / ص ۲۲۹

67. دشمن‌‏شناسی ـ شناخت دشمن و روش‏های مقابله با آن از منظر رهبر معظم انقلاب امام خامنه‌‏ای / ص ۳۶۶

68. منشور بسیج / ص ۵۵

69. همان / ص ۲۶۸

70. همان / ص ۱۴۱ و ص ۱۴۲

71. انفال / آیه ۶۰

72. طه / آیه ۱۲

73. توبه / آیه ۲۰

74. دشمن‏‌شناسی / شناخت دشمن و روش‏های مقابله با آن از منظر امام خامنه‌‏ای / ص ۳۶۸

75. انعام / آیه ۵۲

76. تنبیه الخواطر (مجموعه ورام) / ج ۱ / ص ۱۵۹

77. منشور بسیج / ص ۲۴۷

78. صحیفه امام/ ج۲۱/ص۱۹۴

79. منشور فرهنگی انقلاب اسلامی / شماره ۱۰/ فرهنگ بسیجی، ایثار، جهاد، شهادت / ص۲۶۰

80. منشور بسیج / ص ۲۰۳