از رفتارهای شاهانه و سبک و سیاق ملوکانه….

یادداشت‌ها، مجموعه‌ای از کوتاه‌نوشته‌های حجت‌الاسلام و المسلمین سید رضا تقوی است که در موضوعات مختلف و به فراخور مناسبت‌های گوناگون نگاشته شده است. مکتوباتی که از نثری روان برخوردار بوده، به زیور آیات و روایات زینت یافته و با ادبیات غنی فارسی ملاحت پیدا کرده‌اند. یادداشت‌های حاضر توسط حجت‌الاسلام و المسلمین تقوی، در روزهای نمایندگی مجلس یازدهم تألیف شده و توسط هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی، در صحن عمومی و در میان نمایندگان مردم، توزیع گشته است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سیرۀ نبوی

 

زندگی پیامبر اکرم(ص) ترکیبی از سیره و سنت آن حضرت است و در حقیقت رفتار و گفتارش تفسیری از آیات نورانی قرآن کریم محسوب می­‌گردد. تعلیماتی که آن انسان الهی در طول زندگی 63 ساله خود، به‌­ویژه در دوران پرفراز و نشیب 23 ساله پیامبری‌­اش به بشریت عرضه کرد، مسیر تاریخ را تغییر داد و درس چگونه زیستن را به همگان آموخت. خداوند، برای امت اسلامی، سبک زندگی پیامبر را به‌­عنوان اسوه و الگو معرفی می‌­کند و می‌فرماید: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسُولِ اللهِ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ». (احزاب – 21)

اینک مروری بر سیره نبوی داشته باشیم و فرازهایی از روش­‌های آن حضرت را در زندگی اجتماعی بیان می­‌داریم:

1- هرگاه لب به سخن می­‌گشود سخنانش را با تبسم همراه می­‌کرد؛ «اِذا حَدَّثَ بِحَدِیثٍ تَبَسَّمَ فیه حَدِیثِهِ».

2- به اندازه فهم مردم سخن می­‌گفت؛ «اُمِرنا اَنْ نُکَلِّمَ النّاسَ علی قَدْرِ عُقُوِلهِمْ»

3- سخن کسی را قطع نمی­‌کرد و تا پایان، آن را گوش می­‌داد؛ «وَ لا یَقْطَعُ عَلی اَحَدٍ حَدیثَهُ حَتّی یَجوُز».

4- به عیادت بیماران می‌­رفت و توصیه می­‌کرد شما هم به عیادت بیماران بروید، آن­گاه که شنید یک نفر از یهودیان مدینه بیمار شده است به عیادتش رفت؛ «عادَ یَهُودیّاً فِی مَرَضِهِ».

5- با فقیران نشست وبرخاست می­‌کرد و با مسکینان غذا می­‌خورد؛ «یُجالِسُ الفُقَراء وَ یوأکِلُ الْمَساکِینَ».

6- از رفتارهای شاهانه و سبک و سیاق ملوکانه به شدت پرهیز داشت؛ «وَ کانَ یَکْرَهُ اَنْ یَتَشَبَّهَ بِاَلمُلُوکِ».

7- در کارهای منزل، به خانواده‌­اش کمک می­‌کرد؛«وَ حَلَبیَ اَلْعَنْزَ بِیَدی».

8- مخارج زندگی شخصی و خانوادگی‌­اش بسیار اندک بود و کمک او به دیگران فراوان؛ «قَلیِلَ الْمَؤنَةِ وَ کَثیرُ الْمَعُونَةِ».

9- نعمت­‌های الهی را هرچند اندک بود تکریم می­‌کرد و زبانی شاکر داشت. «یُعَظِّمُ النعْمَةَ وَ اِنْ دَقَّتَ…».

10- با مردم مدارا می­‌کرد و می‌­فرمود: «خداوند مرا به مدارای با مردم امر فرموده است.» «اُمِرْتُ بِمُداراة النّاس».

11- پای­بندترین و وفادارترین مردم به میثاق­‌ها و پیمان­‌ها بود؛ «وَ اَوْفَی النّاسُ ذِمَّةً».

12- در نماز جمعه و جماعت به امامان جماعات توصیه می‌­کردند که رعایت حال پیرمردان و بیماران را بکنند. «فَاِنَّ فِی النّاسِ مَنْ بِهِ العِلَّة»

13- برای یتیمان همانند پدری مهربان بود. «کانَ للِیَتیمِ کَالْابِ الرَّحیم».

14- به صله رحم تأکید می­‌ورزید و می­‌فرمود: صله رحم را ترک نکنید ولو یک سلام باشد. «صِلوُا اَرْحامَکُمْ فِی الدُّنیا وَ لَوْ بِالسَّلامِ».

15- مهربان­‌ترین مردم نسبت به مردم بود. «اَشْفَقُ النّاسِ عَلیَ النّاسِ وَ أرأفُ النّاسِ بِالنّاسِ».

16- کودکان را به‌­شدت دوست می‌­داشت. «وَ التَّلَطُفُ بِالصْبیانِ مِنْ عادَةِ الرَّسُولِ».

17- در دوران زندگی، برای خودش خشتی روی خشتی نگذاشت. «لَمْ یَضعْ حَجَرَاً عَلی حَجَرٍ».

18- در برابر هنجارشکنی‌­ها و بی­مروتی­‌ها از همه مردم شکیباتر بود. «اَصْبَرُ النّاسِ عَلیَ اَوْزارِ النّاسِ».

19- خشم و غضبش برای خدا بود نه برای شخص خودش. «یَغْضِبُ لِرَبّهِ وَ لایَغْضِبُ لِنَفْسِهِ».

20- در هر حالی، چه در زمان خرسندی و چه در حال خشمناکی حق­‌گو بود. «کانَ فی الرِّضا وَ فیِ الغَضَبِ لا یَقُولُ الّا حقّاً»./ن

 

           سیدرضا تقوی

نماینده مردم شریف تهران

1401/07/19